Statut Ogólnopolskiego Seminarium dla Starszych Kandydatów do Święceń

USTANOWIENIE, CHARAKTER I CEL SEMINARIUM 

1. „Ogólnopolskie Seminarium dla Starszych Kandydatów do Święceń” (określane dalej w niniejszym statucie jako Seminarium) zostało erygowane przez Konferencję Episkopatu Polski dnia 11 czerwca 2014 r. Zasady jego działania określa niniejszy Statut zatwierdzony przez Kongregację ds. Duchowieństwa.
2. Seminarium jest seminarium międzydiecezjalnym, w myśl. kan. 237 § 2 KPK, obejmującym wszystkie diecezje Polski (obrządku łacińskiego).
3. Seminarium posiada kanoniczną publiczną osobowość prawną.
4. W swoim działaniu Seminarium kieruje się: Magisterium Ecclesiae, Kodeksem Prawa Kanonicznego, dokumentami Stolicy Apostolskiej (przede wszystkim Kongregacji Edukacji Katolickiej i Kongregacji do spraw Duchowieństwa) oraz Konferencji Episkopatu Polski dotyczącymi formacji i studiów, w szczególności Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis oraz Zasadami formacji kapłańskiej w seminariach duchownych w Polsce, niniejszym Statutem oraz odnośnymi Regulaminami.
5. Siedzibą Seminarium jest Kraków. Z tego tytułu Arcybiskup Krakowski, jako delegat Konferencji Episkopatu Polski, sprawuje nad Seminarium bezpośredni nadzór i opiekę, przy zachowaniu kompetencji Konferencji Episkopatu Polski, zgodnie z postanowieniami niniejszego Statutu.
6. Celem Seminarium jest przygotowanie do przyjęcia święceń mężczyzn, którzy łaskę powołania odkryli w późniejszym wieku. Po ukończeniu formacji seminaryjnej i przyjęciu święceń, diakoni i prezbiterzy kierowani są do pracy we własnych diecezjach.

 NADZÓR NAD SEMINARIUM 

1. Konferencja Episkopatu Polski sprawuje zwierzchni nadzór nad Seminarium poprzez swego delegata, którym jest każdorazowy Arcybiskup Metropolita Krakowski.
2. Do kompetencji Konferencji Episkopatu Polski w stosunku do Seminarium należy w szczególności:

–        mianowanie rektora Seminarium, a w razie konieczności odwoływanie go w trakcie kadencji,

–        zatwierdzanie rocznego sprawozdania dotyczącego funkcjonowania Seminarium, przedstawianego przez rektora za pośrednictwem biskupa-delegata,

–        troska o materialne zabezpieczenie funkcjonowania Seminarium,

–        ewentualne modyfikacje Statutu Seminarium po uzyskaniu nihil obstat Kongregacji ds. Duchowieństwa,

–        zatwierdzenie Regulaminu Seminarium i jego ewentualnych zmian,

–        podjęcie decyzji o zniesieniu Seminarium i zadysponowanie jego majątkiem.

 

 ZESPÓŁ FORMATORÓW 

1. Za formację w seminarium odpowiada zespół formatorów pod kierunkiem rektora, którego powołuje Konferencja Episkopatu Polski na wniosek Arcybiskupa Metropolity Krakowskiego.
2. Rektor jest mianowany na pięcioletnią kadencję. Po jej upłynięciu może być powołany na drugą, ale już ostatnią kadencję. W trakcie kadencji rektor może przestać pełnić swoją funkcję wskutek rezygnacji przyjętej przez Konferencję Episkopatu Polski. Może również zostać usunięty na skutek poważnej przyczyny.
3. Do zadań rektora należy przede wszystkim:

–        sprawowanie bezpośredniego zarządu Seminarium i troska o jego codzienne funkcjonowanie, zgodnie z przepisami prawa,

–        podejmowanie bezpośredniej odpowiedzialności – we współpracy z pozostałymi formatorami – za przygotowanie kandydatów,

–        reprezentowanie Seminarium na zewnątrz,

–        przedstawianie biskupowi-delegatowi Konferencji Episkopatu Polski spraw związanych z Seminarium, a w szczególności rocznego sprawozdania dotyczącego funkcjonowania Seminarium, w tym spraw materialnych, które to sprawozdanie delegat przedstawia Konferencji do zatwierdzenia,

–        przedstawianie poszczególnym ordynariuszom spraw dotyczących kandydatów z ich diecezji, a w szczególności: decyzji o przyjęciu lub nieprzyjęciu kandydata do seminarium, corocznej pisemnej opinii na zakończenie roku formacyjnego, wniosku o usunięcie kandydata z Seminarium, opinii przed dopuszczeniem do święceń,

–        proponowanie lub opiniowanie kandydatów na pozostałych
formatorów oraz spowiedników w Seminarium,

–        współpraca z pozostałymi formatorami, dla których rektor jest przełożonym,

–        pełnienie obowiązków proboszcza w stosunku do wszystkich przebywających w Seminarium, zgodnie z kan. 262 KPK.

 

1. Pozostałych formatorów (ojca duchownego, prefekta i/lub prokuratora) mianuje – po wysłuchaniu opinii rektora – Arcybiskup Metropolita Krakowski.
2. Zadaniem ojca duchownego jest troska o formację duchową i ascetyczną kandydatów. Ojciec duchowny jest zarazem zwyczajnym spowiednikiem alumnów, z zachowaniem kan. 240 § 1 KPK. Ojciec duchowny nigdy nie udziela opinii na temat alumnów – ani na polecenie czy prośbę rektora lub biskupa, ani z własnej inicjatywy (zob. kan. 240 § 2 KPK).
3. Zadaniem prefekta jest wspomaganie rektora w pracy formacyjnej.
4. Zadaniem prokuratora jest troska o bieżące funkcjonowanie Seminarium od strony materialnej.
5. Funkcja prefekta i prokuratora może być pełniona przez tego samego duchownego.

 

 KANDYDACI 

1. Kandydatem do seminarium może być każdy mężczyzna (od 35 r. ż. wzwyż) stanu wolnego (tak kawaler, jak i wdowiec). Od kandydatów wymaga się świadectwa maturalnego. Szczególnego rozeznania wymagają kandydatury mężczyzn, którzy mają potomstwo, uzyskali stwierdzenie nieważności swojego małżeństwa, byłych alumnów oraz tych, którzy przekroczyli 60 rok życia.
2. Kandydatów do seminarium kierują poszczególni biskupi diecezji po zasięgnięciu opinii odpowiednich duszpasterzy (w szczególności proboszcza) i wiernych świeckich. Ostateczną decyzję o ich przyjęciu podejmuje rektor (po wysłuchaniu pozostałych formatorów, wyjąwszy ojca duchownego). Każdy biskup diecezjalny może jednak skierować zgłaszającego się doń kandydata w późniejszym wieku do własnego seminarium diecezjalnego.
3. Każdy kandydat do Seminarium winien przedstawić następujące dokumenty:

–        świadectwo chrztu i bierzmowania,

–        pisemne skierowanie udzielone przez własnego biskupa diecezjalnego,

–        świadectwo dojrzałości oraz ewentualnie inne dokumenty potwierdzające wykształcenie pomaturalne i wyższe,

–        życiorys,

–        w przypadku kandydatów związanych wcześniej małżeństwem – dokument o ustaniu małżeństwa (świadectwo śmierci żony względnie prawomocną decyzję o stwierdzeniu nieważności bądź rozwiązaniu małżeństwa),

–        świadectwo zdrowia,

–        podanie,

–        opinia proboszcza (lub odpowiedniego duszpasterza).

1. W przypadku eks-alumnów z innego seminarium lub mężczyzn, którzy wcześniej należeli do instytutu zakonnego, należy pilnie przestrzegać kan. 241 § 3 KPK.
2. Po zakończeniu każdego roku formacji rektor przesyła ordynariuszowi kandydata pisemną opinię na jego temat.
3. Decyzję o ewentualnym usunięciu kandydata z seminarium podejmuje jego biskup diecezjalny na wniosek rektora.
4. O dopuszczeniu do święceń decyduje własny ordynariusz kandydata, biorąc pod uwagę umotywowaną opinię rektora i przełożonych. Konsekwentnie, nowo wyświęceni diakoni i prezbiterzy kierowani są do pracy we własnych diecezjach.

 
FORMACJA SEMINARYJNA 

1. Punktem wyjścia w formacji ludzkiej kandydatów winno być ich dotychczasowe doświadczenie życiowe, w tym umiejętności i talenty dotychczas rozwijane. Wymaga ono jasnego rozeznania, pogłębionej oceny, integracji i rozwoju.
2. Formację seminaryjną otwiera rok propedeutyczny. Służy on przede wszystkim rozeznaniu powołania oraz wprowadzeniu w życie duchowe. Na I rok studiów wpisywani są jedynie ci kandydaci, którzy odbyli rok propedeutyczny we własnej diecezji bezpośrednio przed skierowaniem ich do tego Seminarium.
3. Dalsza formacja w Seminarium przebiega zgodnie z Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis oraz Zasadami formacji kapłańskiej w seminariach duchownych w Polsce zatwierdzonymi przez Kongregację ds. Edukacji Katolickiej dekretem z dnia 26 sierpnia 1999 r. i trwa pięć lat.
4. Formacja duchowa ma prowadzić do głębokiej więzi z Jezusem Chrystusem, Dobrym Pasterzem, przez podporządkowanie całego życia Duchowi Świętemu, w postawie oddania Ojcu i umiłowania Kościoła (por. PDV 45). Jej naturalnym owocem winna być stała formacja w życiu kapłańskim.
5. Formacja intelektualna przebiega w ramach Studium domesticum zorganizowanym na podstawie umowy z odnośnym Wydziałem Teologii i obejmuje studia filozoficzne oraz teologiczne. Kandydaci do święceń przed przyjęciem prezbiteratu zdają egzamin z całości teologii; nie są jednak zobowiązani do uzyskania stopnia zawodowego magistra.
6. Formacja pastoralna przygotowuje do posługi Słowa i sakramentów oraz przewodniczenia ludowi Bożemu. Przebiega ona (przynajmniej częściowo) w macierzystych diecezjach kandydatów (dla ich głębszej integracji z lokalnym prezbiterium), a jej zakres i formy określa odrębny regulamin. Ważną rolę spełnia w niej proboszcz miejsca kandydata, lub inny kapłan wyznaczony przez biskupa diecezjalnego.
7. Szczegółowe obowiązki alumnów, zasady dyscypliny i porządek panujący w Seminarium określa Regulamin zatwierdzony przez KEP.

 

ORGANIZACJA I ZASADY UTRZYMANIA SEMINARIUM  

1. Lokalizację i warunki materialnego funkcjonowania seminarium zatwierdza KEP w porozumieniu z biskupem diecezjalnym siedziby seminarium.
2. Seminarium jest współfinansowane przez rodzime diecezje kandydatów, a także – według możliwości – przez nich samych. Szczegółowe zasady finansowania seminarium zostaną wypracowane pod kierunkiem Arcybiskupa Krakowskiego.

 

PRZEPISY KOŃCOWE  

1. Niniejszy Statut zatwierdza się ad experimentum na okres trzech lat.
2. Zmiana Statutu może być dokonana przez KEP, po uzyskaniu nihil obstat Kongregacji ds. Duchowieństwa.
3. Zniesienie Seminarium może dokonać się, z uzasadnionych i poważnych przyczyn, dekretem Konferencji Episkopatu Polski.
4. W przypadku zniesienia Seminarium cały jego majątek przechodzi na własność Konferencji Episkopatu Polski.