Najważniejsze tematy Ad Limina Apostolorum w Rzymie
KAI: Jutro kończy się wizyta ad limina Apostolorum. Jak ją Ksiądz Arcybiskup ocenia?
Abp Józef Górzyński: Przypomnijmy, że nasza wizyta ad limina Apostolorum miała trzy wymiary. Pierwszy to pielgrzymka i modlitwa przy grobach apostołów. Jest to dla wszystkich nas biskupów najważniejsze i najmocniejsze przeżycie. Drugi wymiar to spotkanie z Ojcem Świętym, które jak nas zapewniają m.in. pracownicy różnych dykasterii, ma zawsze żywy, otwarty i niepowtarzalny przebieg. I to pobudza naszą ciekawość. Osobiście miałem okazję uczestniczyć w spotkaniach z papieżem Franciszkiem i zawsze były one niepowtarzalne. Na pewno piątkowa wizyta u papieża Franciszka będzie też dla nas ważnym punktem odniesienia i da nam mocny impuls w naszej codziennej pracy w diecezjach.
Trzeci wymiar, który zajmuje najwięcej czasu to wymiar sprawozdawczo-roboczy. Ma on też kilka odniesień. Zanim przyjechaliśmy do Rzymu musieliśmy wypełnić bardzo precyzyjną ankietę, którą dostała każda z diecezji, a objęła ona wszystkie wymiary życia diecezjalnego. Z nią zapoznali się pracownicy dykasterii. Zazwyczaj na jej podstawie podczas spotkań toczą się rozmowy, padają pytania z obu stron, staramy się na nie wzajemnie odpowiadać i stawiamy problemy. Trzeba podkreślić, że podczas spotkań nie ma żadnych rewelacji, czy zaskoczeń. Dążymy do tego, żeby wiele spraw pogłębić i wyjaśnić. Podczas rozmów czuje się ducha wzajemnej odpowiedzialności za dzieła Kościoła. Szefowie i pracownicy dykasterii zawsze deklarują swoją dyspozycyjność w kwestiach pomocy w rozwiązywaniu problemów. Także my staramy się, na ile to możliwe, być w pełni otwarci na pytania ze strony poszczególnych dykasterii. Co ważne, każdy może postawić na forum nurtujący go temat. Oczywiście po wszystkich spotkaniach pozostaje niedosyt. Cóż czas nas goni i musimy iść do następnej dykasterii.
– W każdej z wizyt w dykasteriach pojawiało się kilka stałych i ważnych tematów. Bez wątpienia jednym z tematów numer jeden jest rozpoczynający się 9 października Synod Biskupów na temat synodalności. Będzie to wyjątkowe wydarzenie na którym bardzo zależy papieżowi Franciszkowi. Chcemy, aby był on sprawnie przeprowadzony, dlatego chcemy się jak najwięcej dowiedzieć na jego temat.
Drugim tematem, ważnym dla Kościoła w Polsce jest wprowadzanie nowego „ratio studiorum” w seminariach duchownych. Pracowaliśmy nad nim przez ostatnie lata. Dokument zatwierdziła Kongregacja ds. Duchowieństwa, dlatego to w niej rozmawialiśmy na ten temat.
Kolejnym ważnym tematem były środki społecznego przekazu poruszonym w Dykasterii ds. Komunikacji. Temat został omówiony bardzo szeroko, nie ograniczyliśmy się tylko do roli mediów w przekazywaniu informacji, ale przede wszystkim rozmawialiśmy o roli mediów w czasie pandemii koronawirusa. W tym czasie duża część aktywności Kościoła właśnie w nich znalazła swoje miejsce. W mediach nie tylko informowaliśmy, że o określonej godzinie odprawiona zostanie Msza św. ale dzięki nim wierni mogli uczestniczyć w nabożeństwach. Niestety ze względów czasowych nie mogliśmy na ten temat dłużej porozmawiać, a temat jest niezwykle ważki, jak prowadzić duszpasterstwo poprzez media a nie tylko informować.
Takie spotkania są niezwykle inspirujące, chce się sięgać do źródeł, pogłębiać temat o którym rozmawialiśmy. Tym bardziej, że w Watykanie spotykają się doświadczenia Kościoła powszechnego ze wszystkich kontynentów. Spotkania w watykańskich dykasteriach pozwalają na uwrażliwienie na zjawiska, których doświadczył i przepracował Kościół w innych częściach świata, a które od niedawna pojawiły się u nas. Ponadto jest to okazja do przekonania się, że to co robimy w Polsce ma także kontekst powszechny.
KAI: Na pewno wiele miejsca poświęcono nowej ewangelizacji szczególnie w kontekście odchodzenia młodego pokolenia od Kościoła…
– Wiele na ten temat rozmawialiśmy m. in. w Dykasterii ds. Komunikacji. Tematyka ta była wiodąca i pojawiła się w różnych kontekstach m. in. formacji kapłańskiej. W ewangelizacji, która przede wszystkim odnosi się do młodzieży musimy wykazywać się dużą otwartością i wrażliwością. Musimy dobrze znać środowisko digitalne, w którym żyje obecnie większość młodych ludzi. Podkreślano by być wrażliwym na współczesny świat, w tym także katolicki, który na nowo czeka na orędzie Ewangelii.
KAI: Temat nadużyć seksualnych też był obecny…
– Był to ważny temat, ale nie w sensie, że trzeba się nim dopiero zająć, ale, że już wiele zrobiliśmy i co dalej robimy. Jesteśmy już na poziomie konkretnych działań. Wykazujemy właściwą wrażliwość na tę sprawę, podjęliśmy działania prewencyjne i co najważniejsze zajęliśmy się ofiarami nadużyć seksualnych. Temat nadużyć został podjęty nie okazjonalnie, ale systemowo, tak że np. w kwestii prewencji pojawia się on także w nowym dokumencie dotyczącym formacji kapłańskiej.
KAI: Pojawiły się pochwały polskiego Kościoła?
– Miały miejsce m.in. wobec wprowadzanego przez nas nowego „ratio studiorum” dla seminariów duchownych, że wprowadzamy bardzo kompetentny i całościowy system kształcenia przyszłych kapłanów. Zresztą przy jego opracowaniu ściśle współpracowaliśmy z Kongregacją ds. Duchowieństwa. Powiedziano nam, że nasz system może być wzorem dla innych episkopatów, które dopiero nad tym pracują.
KAI: Czy Ksiądz Arcybiskup może już powiedzieć z jakim przesłaniem z Rzymu wraca do swojej archidiecezji?
– Do końca jeszcze nie, gdyż muszę poczekać do spotkania z Ojcem Świętym, gdyż to papież przekaże nam na pewno jakąś myśl wiodącą. Już teraz mogę na pewno powiedzieć, że tematami, które najbardziej mnie poruszyły i z czym będę się chciał podzielić w mojej archidiecezji to: synod na temat synodalności, rola świeckich w Kościele, ewangelizacja i młodzież. Cieszę się, że wszystkie te tematy są już od dawna obecne w polskim Kościele teraz chodzi o ich poszerzenie, pogłębienie i wprowadzenie w życie.
KAI